Broj: 01-510-9/15/R-03-51
Datum: 29.01.2016.
Na osnovu odredbi člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 1/11), člana 10. stav 1. tačka 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. stav 1. tačka g. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) i člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu Vasiljević Nedeljka iz Milića, protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZEDP "Elektro-Bijeljina" a.d. Bijeljina, RJ "Elektrodistribucija" Vlasenica, u vezi sa tarifama po kojima se energija isporučuje, odnosno u vezi sa osporavanjem neovlašćene potrošnje električne energije, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 3. redovnoj sjednici, održanoj 29. januara 2016. godine, u Trebinju, donijela je
R J E Š E NЈ E
1. ODBIJA SE zahtjev Vasiljević Nedeljka iz Milića od 20.10.2015. godine kojim osporava visinu obračuna neovlašćene potrošnje električne energije broj 1238/15 od 26.08.2015. godine u iznosu od 3. 992,05 KM, na mjernom mjestu ID broj: 0044021100041000 u mjestu Derventa, Opština Milići, kao neosnovan.
2. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
Zahtjevom, koji je u Regulatornoj komisiji za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija) primljen 20.10.2015. godine, Vasiljević Nedeljko iz Milića (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) pokrenuo je postupak rješavanja spora protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZEDP "Elektro-Bijeljina" a.d. Bijeljina, RJ "Elektrodistribucija" Vlasenica (u daljem tekstu: protivna strana), u vezi sa tarifama po kojima se energija isporučuje, odnosno u vezi sa osporavanjem obračuna neovlašćeno utrošene električne energije na mjernom mjestu ID broj 0044021100041000. Naime, podnosilac zahtjeva navodi da su radnici protivne strane prilikom kontrole njegovog mjernog mjesta utvrdili da je na odlazu glavnog instalacionog osigurača zakačen kabal i odveden u prizemlje kuće, a što je konstatovano u zapisniku o postojanju neovlašćene potrošnje električne energije. Pored navedenog podnosilac ističe da sama činjenica da je kabal zakačen govori o privremenosti upotrebe, te da nije predviđen kao stalno rješenje jer je prizemlje kuće tek ovog ljeta građevinski urađeno za korištenje. Svjestan da se radi o nedozvoljenoj radnji, podnosilac navodi da se sporni kabal mogao vidjeti prilikom svakog otvaranja ormara koji je uvijek otključan. Zbog svega navedenog, ne sporeći da se radi o nedozvoljenoj radnji, podnosilac traži od Regulatorne komisije da prilikom odlučivanja o zahtjevu uzme u obzir tešku zdravstvenu i materijalnu situaciju u njegovom domaćinstvu, te da mu umanji navedeni obračun neovlašćene potrošnje.
Regulatorna komisija je zahtjev podnosioca dostavila protivnoj strani radi izjašnjenja o istom i dostavljanja raspoložive dokumentacije, koja je značajna za odlučivanje o ovom zahtjevu. U izjašnjenju protivne strane, koje je Regulatornoj komisiji dostavljeno dana 01.12.2015. godine je, između ostalog, navedeno da je podnosilac zahtjeva evidentiran kao krajnji kupac u evidencijima protivne strane, na mjernom mjestu ID broj 0044021100041000, u kategoriji potrošnje ''Domaćinstva'', počev od 01.10.2001. godine. Mjerno mjesto se nalazi sa spoljne strane objekta, pa je kao takvo dostupno za redovno očitanje kao i druge mjere i radnje iz nadležnosti protivne strane. Shodno tome podnosiocu su redovno ispostavljani računi za isporučenu električnu energiju koje je uredno izmirivao i nije osporavao putem prigovora. Na ovom mjernom mjestu je trenutno u upotrebi mjerni uređaj broj 3597455, tipa T3S1, proizvođača „Iskra“ sa rokom važenja verifikacionog žiga do 2017. godine. Vanrednom kontrolom obavljenom dana 20.08.2015. godine članovi kontrolnog tima protivne strane otkrili su postojanje neovlašćene potrošnje električne energije na ovom mjernom mjestu, o čemu je sačinjen zapisnik. U Zapisniku o utvrđivanju neovlašćene potrošnje konstatovano je da je na odlaznom vodu iza pancir osigurača nominalne snage 3 x 35A, povezan kabal PGP 4x6 mm2 preko koga je električnom energijom napojeno prizemlje stambenog objekta. Tom prilikom je takođe utvrđeno da je presjek glavnog voda u objektu 5x6 mm2. Utvrđeno činjenično stanje je konstatovano zapisnički, a sačinjene zapisnike je, pored članova kontrolnog tima, potpisao i podnosilac zahtjeva koji je prisustvovao kontrolnom pregledu njegovog mjernog mjesta. Podnosilac zahtjeva nije osporavao utvrđeno činjenično stanje niti je imao primjedbi na rad i ponašanje članova kontrolnog tima.
Nakon obavljene kontrole mjerno mjesto podnosioca je isključeno sa distributivne mreže, a nakon što je podnosilac postupio u skladu sa odredbom člana 103. Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom - Prečišćeni tekst - u daljem tekstu: Opšti uslovi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 90/12), njegovo mjerno mjesto je ponovo uključeno na distributivnu mrežu dana 24.08.2015. godine
Protivna strana dalje navodi da je na osnovu utvrđenog činjeničnog stanja sačinjen obračun naknade za neovlašćeno utrošenu električnu energiju na osnovu odredbi člana 89. stav 1. tačka v) Opštih uslova kojom je propisano da se pod neovlašćenom potrošnjom električne energije podrazumijeva potrošnja bez mjernih uređaja ili mimo njih. Kod utvrđivanja iznosa obračunske snage primijenjene su odredbe člana 91. stav 2. tačka a) podtačka 2. Opštih uslova pa je ista dobijena kao proizvod nazivnog dozvoljenog strujnog opterećenja provodnika preko koga je izvršena neovlašćena potrošnja sa nominalnim naponom, pa je ista obračunata u iznosu od 24,22 kW. Period za obračun neovlašćene potrošnje određen je na osnovu odredbe člana 90. stav 3. Opštih uslova, odnosno u trajanju od godinu (365) dana. Ukupna količina neovlašćeno utrošene električne energije je, u skladu sa odredbom člana 91. stav 2. tačka v) podtačke 1. i 2. Opštih uslova, dobijena množenjem navedene obračunske snage, broja dana u mjesecu i broja časova. Na tako utvrđenu količinu neovlašćeno utrošene električne energije su primijenjene cijene propisane odredbom člana 92. stav 2. tačka a) Opštih uslova te je obračun izvršen po tarifnom stavu za tarifnu grupu kupaca iz kategorije potrošnje domaćinstva kod kojih se aktivna električna energija mjeri jednotarifnim brojilom. Na taj način podnosilac je zadužen za ukupan iznos od 3.992,05 KM na koji iznos je sačinjen i račun broj 9000026083 od 11.09.2015. godine. Podnosilac je dana 14.09.2015. godine podnio prigovor na račun za neovlašćenu potrošnju u kome je naveo da nije bio upoznat o načinu priključenja prizemlja njegovog objekta jer je za te radove angažovao treća lica, te da je potrošnja bila neznatna s obzirom da je radilo samo jedno sijalično mjesto. Nakon analize navoda iz prigovora Odjeljenje za prigovore i žalbe krajnjih kupaca protivne strane je sačinilo odgovor broj 4389-1/15 od 21.09.2015. godine kojim je prigovor podnosioca odbijen kao neosnovan.
Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka bez posebnog saslušanja stranaka i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza na formalnoj raspravi, pa je, na osnovu odredbe člana 72. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi, na 1. redovnoj sjednici održanoj 23. decembra 2015. godine, odlučano kao u dospozitivu ovoga zaključka, odnosno da se odluka o zahtjevu podnosioca donese u skraćenom postupku. Na istoj redovnoj sjednici, Regulatorna komisija je utvrdila i nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama, te je ostavljena mogućnost da stranke u roku od osam dana dostave komenatare na navedene akte. Na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku, sa mogućnošću podnošenja komentara. U ostavljenom roku podnosilac zahtjeva je dostavio komentare na Nacrt rješenja u kojima ne spori postojanje neovlašćene potrošnje, ali prigovara na period za obračun. Naime, podnosilac navodi da je dana 23.04.2015. godine na njegovom trafo području vršen pregled mjernih mjesta kojom prilikom je sve bilo uredu, ali nije sastavljen zapisnik, jer ga nije imao ko potpisati. Pored navedenog podnosilac ističe da je njegov distributivni ormar na fasadi objekta te da nije zaključan, a što ukazuje na činjenicu da se sporni kabal mogao uočiti i prilikom redovnog mjesečnog očitanja potrošnje električne energije. Iz navedenih razloga, a u smislu odredbe člana 90. stav 2. Opštih uslova podnosilac smatra da je period od 23.04.2015. do 20.08.2015. godine pravično rješenje za obračun neovlašćene potrošnje, a koje ne ugrožava život njegove porodice.
Odredbom člana 90. stav (2) je propisano da ukoliko se ne može utvrditi početak jedne ili više neovlašćenih radnji, smatra se da je neovlašćena potrošnja trajala od dana poslednjeg pregleda dijela priključka, odnosno mjernog mjesta na kojem je izvršena radnja kojom je omogućena neovlašćena potrošnja električne energije. Komentar podnosioca u smislu navedene odredbe se ne može prihvatiti jer nema dokaza da je dana 23.04.2015. godine stvarno izvršen pregled dijela priključka, odnosno mjernog mjesta podnosioca, a u smislu odredbe člana 90. stav 4. Opštih uslova. S obzirom da sve navedene činjenice jasno ukazuju da je na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva neovlašteno preuzimana električna energija, jer je preko provodnika napojen dio kućne instalacije, protivna strana je za obračun neovlašćeno utrošene električne energije odredila period od godinu dana na osnovu odredbe člana 90. stav 3. Opštih uslova počev od 20.08.2015. godine kada je obavljena kontrola ovog mjernog mjesta, tako da navedeni komentari ne utiču na drugačiju odluku.
U postupku rješavanja ovog spora izvršen je uvid u sljedeću dokumentaciju: zahtjev podnosioca od 20.10.2015. godine, izjašnjenje protivne strane od 01.12.2015. godine, zapisnik o kontrolnom pregledu mjernog mjesta od 20.08.2015. godine, zapisnik o utvrđivanju neovlašćene potrošnje od 20.08.2015. godine, zapisnik o isključenju mjernog mjesta od 20.08.2015. godine, obračun neregistrovane energije broj 1238/15-DE od 26.08.2015. godine, račun broj 9000026083 od 11.09.2015. godine, prigovor na račun za neovlašćeno utrošenu električnu energiju od 14.09.2015. godine, odgovor na prigovor broj 4389-1/15 od 21.09.2015. godine, račune za utrošenu električnu energiju za period januar-oktobar 2015. godine, energetsku i finansijsku karticu, te finansijsku karticu sa razdvojenim saldom energije i kamate.
Na osnovu uvida u priloženu dokumentaciju stranaka i nakon izvršene ocjene prikupljenih dokaza, kako pojedinačno tako i u njihovoj međusobnoj povezanosti, utvrđene su sljedeće činjenice:
- podnosilac zahtjeva je dana 01.10.2001. godine evidentiran kao krajnji kupac električne energije kod protivne strane na mjernom mjestu ID broj 0044021100041000, koje se nalazi u mjestu Derventa, Opština Milići, u kategoriji potrošnje „Domaćinstva“, 1. tarifna grupa;
- mjerno mjesto se nalazi sa spoljne strane objekta i dostupno je za redovno očitanje, te su podnosiocu redovno ispostavljani računi za isporučenu električnu energiju, koje je uredno izmirivao i nije osporavao putem prigovora;
- na ovom mjernom mjestu je u upotrebi mjerni uređaj broj 3597455, tipa T3S1, proizvođača „Iskra“ sa rokom važenja verifikacionog žiga do 2017. godine;
- vanrednom kontrolom ovog mjernog mjesta obavljenom dana 20.08.2015. utvrđeno je da je na glavne osigurače nominalne snage 3 x 35A, povezan kabal PGP 4x6 mm2 preko koga je električnom energijom napojeno prizemlje stambenog objekta, mimo mjernog uređaja;
- protivna strana je dana 26.08.2015. godine sačinila Obračun neovlaštene potrošnje i naknade za neovlašteno utrošenu električnu energiju broj 1238/15-DE u ukupnom iznosu od 3. 992,05 KM;
- period za obračun neovlašćene potrošnje je određen u trajanju od godinu dana;
- podnosiocu zahtjeva je dostavljen račun broj 9000026083 od 11.09.2015. godine o ukupnom zaduženju od 3. 992,05 KM;
- dana 05.06.2015. godine podnosilac zahtjeva je podnio prigovor na navedeni račun protivnoj strani, u pisanoj formi;
- protivna strana je aktom broj 2681-1/15 od 16.06.2015. godine dostavila odgovor podnosiocu u kome je uz obrazloženje i pravnu pouku konstatovala da je prigovor neosnovan.
Na osnovu uvida u dostavljenu dokumentaciju u ovom postupku utvrđeno je da je na mjernom mjestu ID broj 0044021100041000, koje se nalazi u mjestu Derventa, Opština Milići, na kome se podnosilac vodi kao krajnji kupac, neovlašteno preuzimana električna energija. Utvrđeno je da je električna energija preuzimana sa elektrodistributivne mreže mimo mjernog uređaja, što predstavlja neovlaštenu potrošnju električne energije u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka v) Opštih uslova. Na osnovu Zapisnika o utvrđivanju neovlašćene potrošnje broj 20/08/2015, utvrđeno je da je na ovom mjernom mjestu na glavne osigurače nominalne snage 3 x 35A, povezan kabal PGP 4x6 mm2 preko koga je električnom energijom napojeno prizemlje stambenog objekta, mimo mjernog uređaja. Utvrđeno činjenično stanje je konstatovano zapisnički, a sačinjene zapisnike su potpisali ovašteni radnici protivne strane i podnosilac zahtjeva.
Protivna strana je sačinila obračun neovlaštene potrošnje na ovom mjernom mjestu na način da je:
• obračunsku snagu utvrdila u skladu sa članom 91. stav 2. tačka a) podtačka 2. Opštih uslova, odnosno kao proizvod dozvoljenog strujnog opterećenja provodnika preko koga je izvršena neovlašćena potrošnja i nominalnog napona, pa je ista obračunata u iznosu od 24,22 kW, te
• količinu neovlašćeno utrošene aktivne energije utvrdila primjenom člana 91. stav 2 tačka v) podtačke 1. i 2. Opštih uslova, odnosno kao proizvod obračunske snage, broja dana u mjesecu i broja časova.
S obzirom na okolnost da nije utvrđeno kada su počinjene neovlašćene radnje u ovom slučaju, protivna strana je za obračun neovlašćeno utrošene električne energije odredila period od godinu dana počev od 20.08.2015. godine kada je na ovom mjernom mjestu obavljena kontrola, a na osnovu odredbe člana 90. stav 3. Opštih uslova.
Prilikom sačinjavanja obračuna neovlašteno utrošene električne energije pravilno je utvrđena obračunska snaga i količina neovlašteno utrošene električne energije, kao i period neovlaštene potrošnje u trajanju od godinu dana.
Na osnovu utvrđenih činjenica i navedenih odredbi Opštih uslova utvrđeno je da je zahtjev podnosioca, kojim osporava postojanje novlašćene potrošnje na ovom mjernom mjestu, neosnovan, te je odlučeno kao u tački 1. dispozitiva ovog rješenja.
U ovom slučaju je utvrđeno da je na mjernom mjestu podnosioca, omogućeno napajanje električnom energijom jednog dijela objekta podnosioca bez njenog registrovanja na mjernom uređaju, odnosno mimo mjernog uređaja. Zbog toga se nije mogao prihvatiti navod podnosioca da ga je protivna strana zadužila za previsok iznos obračuna naknade za neovlašćeno utrošene električne energije. Obračun naknade za neovlašteno utrošenu električnu energiju se sačinjava u skladu sa naprijed navedenim odredbama Opštih uslova, a Opšti uslovi su doneseni na osnovu člana 23. alineja 6. i odredbe člana 74. Zakona o električnoj energiji. Između ostalog, navedenom odredbom Zakona o električnoj energiji jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašteno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate naknade za neovlašteno utrošenu električnu energiju. Obračunom neovlašteno preuzete električne energije, se u stvari utvrđuje količna električne energije u skladu sa propisima, budući da električna energija nije izmjerena usljed preduzimanja neovlaštenih radnji na mjernom mjestu. Sve navedene činjenice jasno ukazuju da je na mjernom mjestu, podnosioca zahtjeva neovlašteno preuzimana električna energija, jer je omogućena potrošnja električne energije mimo mjernog uređaja u smislu odredbe člana 89. stav (1) tačka v) Opštih uslova. Kako u ovom slučaju preuzeta električna energija nije pravilno izmjerena usljed preduzimanja neovlaštenih radnji na mjernom mjestu, količina preuzete električne energije je utvrđena u skladu sa propisima, odnosno na osnovu odredbe člana 91. i 92. Opštih uslova u formi obračuna neovlašteno preuzete električne energije.
S obzirom da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, tačkom 2. dispozitiva rješenja odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji, a u vezi sa članom 103. stav 1. Zakona o opštem upravnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 13/02, 87/07 i 50/10).
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka: Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudu u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Vladislav Vladičić
