Broj: 01-326-8/15/R-03-36
Datum: 29.01.2016.
Na osnovu odredbi člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 1/11), člana 10. stav 1. tačka 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. stav 1. tačka g. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) i člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu Hasanović Zaima iz Zvornika, protiv MH "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZEDP "Elektro-Bijeljina'' a.d. Bijeljina, RJ ''Elektrodistribucija'' Zvornik u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija, odnosno u vezi sa obračunom neovlaštene potrošnje električne energije, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 3. redovnoj sjednici održanoj 29.01.2016. godine u Trebinju, donijela je
R J E Š E NЈ E
1. ODBIJA SE zahtjev Hasanović Zaima iz Zvornika od 27.05.2015. godine, kojim osporava obračun neovlaštene potrošnje u iznosu od 2.818,36 KM, za mjerno mjesto identifikacioni broj 0038532700044017, koje se nalazi objektu u mjestu Križevići bb u Zvorniku, kao neosnovan.
2. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija) primila je dana 01.06.2015. godine zahtjev za rješavanje spora Hasanović Zaima iz Zvornika od 27.05.2015. godine (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) protiv MH "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZEDP "Elektro-Bijeljina'' a.d. Bijeljina, RJ ''Elektrodistribucija'' Zvornik (u daljem tekstu: protivna strana) u vezi sa tarifama po kojima se električna energija isporučuje, odnosno u vezi sa osporavanjem obračuna neovlaštene potrošnje električne energije. Podnosilac zahtjeva je naveo da je na dostavljeni obračun neovlaštene potrošnje protivnoj strani dostavio prigovor, na koji mu je protivna strana dana 08.05.2015. godine dostavila odgovor na prigovor, kojim je njegov prigovor odbijen kao neosnovan. U svom zahtjevu podnosilac zahtjeva je istakao da je prilikom obračuna neovlaštene potrošnje diskriminisan u odnosu na druge krajnje kupce kod kojih je utvrđena neovlaštena potrošnja, kojima su, kako je naveo, fakturisani manji iznosi po tom osnovu.
Regulatorna komisija je nakon razmatranja zahtjeva podnosioca, isti dostavila protivnoj strani radi izjašnjenja, a koje je protivna strana dostavila Regulatornoj komisiji dana 13.07.2015. godine. U izjašnjenju je navedeno da je podnosilac zahtjeva od 01.07.2002. godine evidentiran kao krajnji kupac u kategoriji potrošnje „domaćinstvo“ 1. tarifna grupa, na mjernom mjestu identifikacioni broj 0038532700044017, koje se nalazi u mjestu Križevići, Opština Zvornik. Protivna strana je istakla da je mjerno mjesto podnosioca zahtjeva locirano sa spoljne strane objekta i da je redovno očitavano, a podnosiocu zahtjeva su redovno ispostavljani računi za utrošenu električnu energiju. Dalje se navodi, da je dana 15.04.2015. godine na osnovu naloga za rad broj 56114, izvršena kontrola navedenog mjernog mjesta, kada je utvrđeno da je na glavne osigurače 3h63A, spojen kabal PGP 2,5 mm2, koji je preko automatskih osigurača 3h20A, električnom energijom napajao podrum stambenog objekta, odnosno jednu monofaznu i jednu trofaznu utičnicu. Utvrđeno stanje na licu mjesta je zapisnički konstatovano i zapisnik je pored ovlaštenih lica protivne strane, potpisao i podnosilac zahtjeva, koji nije imao primjedbi na rad kontrolnog tima i utvrđeno stanje. U izjašnjenju je navedeno, da mjerno mjesto nakon utvrđivanja neovlaštene potrošnje nije isključeno sa elektrodistributivne mreže, a brojilo i osigurači su plombirani. Protivna stana navodi da se u ovom slučaju radi o neovlaštenoj potrošnji električne energije iz člana 89. stav 1 tačka v) Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom - Prečišćeni tekst (Službeni glasnik Republike Srpske" broj 90/12) - u daljem tekstu: Opšti uslovi, te da je podnosiocu zahtjeva izvršen obračun neovlaštene potrošnje u iznosu od 2.818,36 KM, za koji mu je dostavljen račun broj 9000014131 od 22.04.2015. godine. Kako je navedeno, obračun neovlaštene potrošnje je izvršen za period od godinu dana, a na osnovu odredbe člana 90. stav 3. Opštih uslova, obračunska snaga je utvrđena na osnovu odredbe člana 91. stav 2. tačka a) podtačka 2) Opštih uslova, odnosno kao proizvod dozvoljenog strujnog opterećenja provodnika preko koga je izvršena neovlaštena potrošnja i nominalnog napona, dok je ukupna količina neovlašteno utrošene električne energije dobijena kao proizvod obračunske snage, broja dana u mjesecu i broja časova na osnovu odredbi člana 92. stav 2. tačka v) podtačka 1. i 2. Opštih uslova. Takođe, na utvrđenu količinu električne energije primjenjene su cijene u skladu sa odredbom člana 92. stav 2. tačka a) Opštih uslova, a obračun je izvršen po tarifnim stavovima za tarifnu grupu iz kategorije potrošnje „domaćinstvo“ kod kojih se aktivna električna energija mjeri jednotarifnim brojilom. Protivna strana je ukazala i da je podnosilac zahtjeva dostavio prigovor na obračun neovlaštene potrošnje, na koji mu je dana 08.05.2015. godine dostavljen odgovor na prigovor, kojim je prigovor odbijen kao neosnovan. U izjašnjenju je navedeno i da su neosnovane tvrdnje podnosioca zahtjeva da je prilikom obračuna neovlaštene potrošnje diskriminisan u odnosu na druge krajnje kupce kod kojih je utvrđena neovlaštena potrošnja. Imajući u vidu navedeno, protivna strana predlaže da Regulatorna komisija donese rješenje kojim se zahtjev podnosioca u vezi sa obračunom neovlaštene potrošnje, odbija kao neosnovan.
Nakon razmatranja svih prikupljenih dokaza u ovom postupku, Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza. S obzirom na tu činjenicu, Regulatorna komisija je na 113. redovnoj sjednici održanoj 02.09.2015. godine, donijela zaključak da se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i istovremeno je utvrdila i nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama, kojima je ostavljena mogućnost da u roku od osam dana dostave komentara na navedene akte. Pored toga, na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je i obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku, u kojem je takođe ukazano na mogućnost podnošenja komentara na navedene akte. U ostavljenom roku stranke nisu dostavile komentare na zaključak o rješavanju spora u skraćenom postupku i nacrt rješenja.
Prilikom rješavanja ovog spora izvršen je uvid u sljedeću dokumentaciju koju su stranke dostavile: Zahtjev podnosioca za rješavanje spora nazvan „Prigovor“ od 27.05.2015. godine, Izjašnjenje protivne strane (Odgovor po zahtjevu broj 01-326-2/15 od 12.06.2015. godine) broj 2886-2/15 od 06.07.2015. godine, Zapisnik o kontrolnom pregledu mjernog mjesta po nalogu broj 56114 od 15.04.2015. godine, Zapisnik o utvrđivanju neovlaštene potrošnje električne energije broj 00280 od 15.04.2015. godine, Obračun neregistrovane energije broj 1544/15 od 16.04.2015. godine, Račun broj 9000014131 od 22.04.2015. godine, Prigovor na račun broj 9000014131 od 30.04.2015. godine, Dopis broj 2018-2/15 od 08.05.2015. godine, Odgovor po prigovoru broj 2018-1/15 od 08.05.2015. godine, Interni dokument protivne strane „Dostava podataka“ od 26.06.2015. godine, Fotografije mjernog mjesta podnosioca zahtjeva, Karticu kupca broj 0038532700044017 i Karticu obračuna kupca broj 0038532700044017. U postupku je dostavljena i dokumentacija u vezi sa obračunom neovlaštene potrošnje za mjerna mjesta krajnjih kupaca Matić Radomira i Šarenac Milenka.
Nakon razmatranja zahtjeva podnosioca, izjašnjenja protivne strane i uvida u priloženu dokumentaciju stranaka, utvrđene su sljedeće činjenice:
• Podnosilac zahtjeva je u evidencijama protivne strane od 01.07.2002. godine evidentiran kao krajnji kupac u kategoriji potrošnje "domaćinstvo" 1. tarifna grupa, na mjernom mjestu identifikacioni broj 0038532700044017, koje se nalazi u objektu u mjestu Križevići, Opština Zvornik;
• Dana 15.04.2015. godine na osnovu naloga za rad broj 56114, protivna strana je izvršila kontrolu mjernog mjesta i objekta podnosioca zahtjeva, kada je utvrđeno da je kabal PGP 5h2,5 mm2 (bakar) neovlašteno priključen prije brojila na glavne osigurače 3h63A, i kojim je preko automatskih osigurača 3h20A napojen podrum kuće, odnosno jednu monofaznu i jednu trofaznu utičnicu;
• O utvrđenom stanju prilikom kontrole mjernog mjesta podnosioca zahtjeva, sačinjeni su Zapisnik o kontrolnom pregledu mjernog mjesta po nalogu broj 56114 od 15.04.2015. godine i Zapisnik o utvrđivanju neovlaštene potrošnje električne energije broj 00280 od 15.04.2015. godine, koje je pored ovlaštenih lica protivne strane potpisao i podnosilac zahtjeva i na ove zapisnike nije imao primjedbi;
• Nakon utvrđivanja neovlaštene potrošnje, mjernom mjestu podnosioca zahtjeva nije obustavljena isporuka električne energije;
• Dana 16.04.2015. godine protivna strana je sačinila obračun neovlašteno preuzete električne energije broj 1544/15 u iznosu od 2.818,36 KM i dana 22.04.2015. godine podnosiocu zahtjeva na isti iznos izdala Račun broj 9000014131;
• Prilikom obračuna neovlaštene potrošnje protivna strana je pravilno primjenila odredbe članova 89. - 92. Opštih uslova;
• Mjerno mjesto podnosioca zahtjeva je redovno očitavano i podnosiocu zahtjeva su redovno ispostavljani računi za isporučenu električnu energiju;
• Podnosilac zahtjeva je dostavio prigovor na obračun neovlaštene potrošnje, a na koji mu je dana 08.05.2015. godine protivna strana dostavila Odgovor na prigovor broj 2886/15 od 06.07.2015. godine, kojim je prigovor podnosioca odbijen kao neosnovan.
Nakon razmatranja dostavljene dokumentacije i dokaza, utvrđeno je da je protivna strana prilikom kontrole mjernog mjesta podnosioca zahtjeva broj 0038532700044017, a koje se nalazi u objektu u mjestu Križevići, Opština Zvornik, dana 15.04.2015. godine, utvrdila postojanje neovlaštene potrošnje. Naime, navedenom kontrolom objekta i mjernog mjesta, utvrđeno je da je kabal PGP 5h2,5 mm2 (bakar) neovlašteno priključen na glavne osigurače 3h63A, i kojim je prije brojila, a preko automatskih osigurača 3h20A napojen podrum kuće, odnos jedna monofazna i jedna trofazna utičnica. Ovako utvrđeno stanje na licu mjesta konstatovano je Zapisnikom o kontrolnom pregledu mjernog mjesta po nalogu broj 56114 od 15.04.2015. godine i Zapisnikom o utvrđivanju neovlaštene potrošnje električne energije broj 00280 od 15.04.2015. godine. Ove zapisnike je pored ovlaštenih predstavnika protivne strane potpisao i podnosilac zahtjeva i na iste nije imao primjedbi. S obzirom na stanje utvrđeno na licu mjesta i konstatovane nedozvoljene radnje, protivna strana je pravilno zaključila da se u ovom slučaju radi o neovlaštenoj potrošnji iz odredbe člana 89. stav 1. tačka v) Opštih uslova, kojom je propisano da se pod neovlaštenom potrošnjom električne energije, podrazumijeva i potrošnja bez mjernih uređaja ili mimo njih. Nakon što je utvrđeno da se radi o neovlaštenoj potrošnji električne energije, protivna strana je na osnovu ovlaštenja utvrđenih odredbama člana 5. tačka v) i člana 92. stav 5. Opštih uslova, izvršila obračun neovlaštene potrošnje u iznosu od 2.818,36 KM i podnosiocu zahtjeva po tom osnovu dana 22.04.2015. godine izdala Račun broj 9000014131. Utvrđeno je da je obračun neovlaštene potrošnje sačinjen u skladu sa odredbama članova 89. - 92. Opštih uslova. Prilikom utvrđivanja obračunske snage pravilno je primjenjena odredba člana 91. stav 2. tačka a) Opštih uslova, kojom je propisano da se obračunska snaga dobije množenjem manje vrijednosti nominalne struje glavnog osigurača ili uređaja za ograničenje snage ili dozvoljenog strujnog opterećenja provodnika preko koga je izvršena neovlaštena potrošnja sa nominalnim naponom, ukoliko je neovlaštena potrošnja izvršena iza osigurača, a prije mjernog uređaja. U ovom slučaju je za utvrđivanje obračunske snage uzeto dozvoljeno strujno opterećenja provodnika 5h2,5 mm2 (bakar) od 23 A, preko koga je izvršena neovlaštena potrošnja, kao manja vrijednost u odnosu na struju glavnih osigurača od 63 A. S obzirom da se u ovom slučaju radi o krajnjem kupcu iz kategorije potrošnje „domaćinstvo“, za utvrđivanje količine neovlašteno utrošene električne energije pravilno su primjenjene odredbe člana 92. stav 2. tačka b) podtačka 1. i 2. Opštih uslova, odnosno za period oktobar-mart, kao i period april-septembar, uzeta su četiri časa dnevno. Na tako utvrđenu količinu neovlašteno utrošene električne energije, protivna strana je primjenila tarifne stavove koji se primjenjuju za tarifnu grupu kupaca iz kategorije potrošnje domaćinstvo kod kojih se aktivna električna energija mjeri jednotarifnim brojilom, a na osnovu odredbe člana 92. stav 2. tačka a) Opštih uslova. Što se tiče perioda za obračun neovlaštene potrošnje u ovom slučaju je uzet period od godinu dana, a na osnovu odredbe člana 90. stav 2. i 3. Opštih uslova, jer se nije mogao utvrditi početak jedne ili više neovlaštenih radnji. Takođe, na ovom mjernom mjestu u poslednjih godinu dana nije bilo kontrola distributera, niti je distributer sačinjavao zapisnike o kontroli mjernog mjesta u smislu člana 90. stav 4. Opštih uslova. Prema tome, protivna strana je prilikom obračuna neovlašteno utrošene električne energije u ovom slučaju, pravilno primjenila sve relevantene odredbe Opštih uslova, kojima se propisuje način obračuna neovlaštene potrošnje.
Iz dostavljene dokumentacije je utvrđeno da protivna strana, nakon utvrđivanja neovlaštene potrošnje električne energije, nije izvršila obustavu isporuke električne energije mjernom mjestu podnosioca zahtjeva, iako je imala ovlaštenje da obustavi isporuku električne energije bez prethodnog upozorenje ili obavještenja, na osnovu odredbe člana 81. alineja 4. Zakona o električnoj energiji i člana 97. stav 1. tačka z) Opštih uslova.
Imajući u vidu navode podnosica zahtjeva iz prigovora upućenog protivnoj strani, da su druga lica preduzimala nedozvoljene radnje na priključku, potrebno je ukazati da u ovom slučaju to nije relevantna činjenica u pogledu odgovornosti lica koje je preduzelo neovlaštene radnje na priključku, jer se ta činjenica ne utvrđuje u ovom postupku. Za utvrđivanje obaveze plaćanja iznosa neovlašteno preuzete električne energije u skladu sa navedenim odredbama Opštih uslova relevantna je činjenica, da je električna energija u periodu koji je obuhvaćen obračunom neovlašteno preuzete električne energije, trošena bez mjernih uređaja i mimo njih, odnosno da je utvrđeno da se radi o vidu neovlaštene potrošnje iz člana 89. stav 1. tačka v) Opštih uslova. Potrebno je ukazati i da se obračun neovlašteno utrošene električne energije sačinjava u skladu sa odredbama Opštih uslova, a koji su doneseni na osnovu odredbe člana 23. alineja 6. i člana 74. Zakona o električnoj energiji. Odredbom člana 74. Zakona o električnoj energiji utvrđeno je šta je predmet regulisanja Opštih uslova, odnosno taksativno je utvrđeno, koji odnosi treba da se urede Opštim uslovima. Između ostalog, odredbom člana 74. tačka 12. Zakona o električnoj energiji, jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašteno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate neovlašteno utrošene električne energije.
Tvrdnje podnosioca zahtjeva da mu je prilikom obračuna neovlaštene potrošnje fakturisan veći iznos u odnosu na druga lica kod kojih je utvrđena neovlaštena potrošnja, čime je on diskriminisan, nisu relevantne za odlučivanje u ovom postupku, jer je u ovom postupku utvrđivana osnovanost i pravilnost obračuna neovlaštene potrošnje na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva, a ne drugih krajnjih kupaca. Pored toga, obračun neovlaštene potrošnje se utvrđuje na osnovu naprijed navedenih propisa i isti zavisi od više parametara koji se uzimaju u obzir prilikom obračuna neovlaštene potrošnje, a odnose se na vid neovlaštene potrošnje, način na koji je izvedena neovlaštena potrošnja, utvrđen period za obračun neovlaštene potrošnje, kategoriju potrošnje krajnjeg kupca, karakteristike priključka i mjernog mjesta i sl.
Imajući u vidu naprijed navedeno, a posebno činjenicu da je u postupku utvrđeno postojanje neovlaštene potrošnje električne energije, te da je obračun neovlaštene potrošnje sačinjen u skladu sa odredbama Opštih uslova, odlučeno je kao u tački 1. dispozitiva ovog rješenja.
Kako se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i kako su troškovi postupka bili neznatni, a nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, Regulatorna komisija je tačkom 2. dispozitiva ovog rješenja odlučila da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku, a na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji.
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka:
Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudom u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Vladislav Vladičić
