Broj: 01-375-10/13/R-74-246
Datum: 12.12.2013.
Na osnovu člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 01/11), člana 10. stav 1. alineja 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) te člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu "GRANDE TRIVIĆ" d.o.o. Veliko Blaško, Slatina, zastupanog po punomoćniku Perić Slobodanu advokatu iz Banja Luke, protiv Mješovitog Holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje, ZP "Elektrokrajina'' a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Laktaši, u vezi sa tarifama po kojima se energija isporučuje, odnosno u vezi sa osporavanjem obračuna neovlašćene potrošnje električne energije u RJ Separacija Veliko Blaško, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 74. redovnoj sjednici održanoj 12.12.2013. godine u Trebinju, donijela je
R J E Š E NJ E
1. ODBIJA SE zahtjev "GRANDE TRIVIĆ" d.o.o. Veliko Blaško, Slatina kojim osporava obračun neovlašćene potrošnje električne energije na mjernom mjestu RJ Separacija Veliko Blaško broj 1, ED broj 85028893, kao neosnovan.
2. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
"GRANDE TRIVIĆ" d.o.o. Veliko Blaško, Slatina (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) pokrenuo je postupak rješavanja spora kod Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija), protiv Mješovitog Holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje, ZP "Elektrokrajina'' a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Laktaši (u daljem tekstu: protivna strana), u vezi sa obračunom neovlašćene potrošnje električne energije u RJ Separacija Veliko Blaško. Naime, podnosilac zahtjeva osporava neovlaštenu potrošnju na ovom mjernom mjestu i smatra da su radnici protivne strane "namjerno napravili oštećenja na pečatu mjernog uređaja i paušalno utvrdili navodnu potrošnju". Zbog naprijed navedenog podnosilac smatra da ga je protivna strana neosnovano zadužila za obračun neovlašteno utrošene električne energije na ovom mjernom mjestu.
Dana 07.10.2013. godine, Regulatorna komisija je zahtjev podnosioca dostavila na odgovor protivnoj strani, radi izjašnjenja i dostavljanja dokaza kojima raspolaže. U izjašnjenju od 07.11.2013. godine protivna strana je navela da je podnosilac zahtjeva registrovan kao krajnji kupac na mjernom mjestu ED broj: 85028893 PJ Separacija Grande Trivić sa brojilom broj 46864820. Navedeno mjerno mjesto je prijavljeno dana 02.09.2008. godine, a elektroenergetska saglasnost je u fazi potpisivanja. Trafostanica je vlasništvo podnosioca zahtjeva. Mjerno mjesto je dostupno za očitanje, redovno se očitava svakog mjeseca i uredno se ispostavljaju računi za utrošenu električnu energiju. Dana 18.02.2013. godine, na usmeni zahtjev podnosioca zahtjeva, skinuta je plomba sa ormara TS broj EK BL 0069462 radi radova koje je podnosilac trebao izvesti. Garnitura, memorija i šajda su ostale plombirane što se vidi iz zapisnika o izvršenoj kontroli mjernog mjesta. Prilikom redovne kontrole ovog mjernog mjesta dana 07.06. 2013. godine, kojoj je prisustvovao podnosilac zahtjeva, sačinjen je Zapisnik o zamjeni brojila proizvođača Iskra, broj 46864820, a kontrolori su konstatovali da na displeju nije bilo faze L2. Navedeni mjerni uređaj je upućen na atest. Skinuto brojilo serijski broj 46864820 upućeno je na kontrolu ispravnosti u Republički zavod za standardizaciju i metrologiju RS, Odjeljenje za verifikaciju. Ispitivanjem tačnosti navedenog brojila u nalazu broj 05.3/11/393-17-289/13 od 14.06.2013. godine utvrđeno je da je na navedenom brojilu oštećen (otvaran) olovni žig kao i da isto ima grešku, odnosno da ne mjeri 35.4% preuzete aktivne električne energije. Protivna strana dalje navodi da je utvrđeno činjenično stanje predstavljalo osnov za obračun neovlašteno utrošene električne energije broj:003-21/13, koji je sačinjen dana 25.06.2013. godine u skladu sa odredbama Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom - Prečišćeni tekst "Službeni glasnik Republike Srpske", broj 90/12- u daljem tesktu: Opšti uslovi. Utvrđene količine neovlašteno utrošene električne energije su umanjene za količinu električne energije koja je u periodu obračuna izmjerena na brojilu podnosioca. Dana 25.06.2013. godine obračun neovlašteno utrošene električne energije na iznos od 8.694,27 KM dostavljen je podnosiocu zahtjeva. Protivna strana je dana 03.07.2013. godine podnijela Ministarstvu unutrašnjih poslova, CJB Policijskoj stanici Laktaši krivičnu prijavu protiv podnosioca zahtjeva.
Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka na formalnoj raspravi i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza, te je na 73. redovnoj sjednici održanoj 20. novembra 2013. godine, donijela zaključak da se u ovom sporu donese odluka u skraćenom postupku. Na istoj redovnoj sjednici Regulatorna komisija je utvrdila i Nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama i ostavljen im je rok od osam dana za dostavljanje komenatara na navedene akte. Na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku. U ostavljenom roku nije bilo komentara na navedene akte.
Uvidom u zahtjev podnosioca i dopunu podneska, izjašnjenje protivne strane, Zapisnik o zamjeni mjernog uređaja od 07.06.2013. godine, nalaz Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju RS, Odjeljenje za verifikaciju broj 05.3/11/393-17-289/13 od 14.06.2013. godine, obračun neovlašteno utrošene električne energije broj: 003-21/13, koji je sačinjen dana 25.06.2013. godine, energetsku i finansijsku karticu, finansijsku karticu sa razdvojenim saldom energije i kamate, kopije obavještenja i naloga za rad, te kopije dopisa o komunikaciji sa podnosiocem zahtjeva, utvrđene su sljedeće činjenice:
- podnosilac zahtjeva je registrovan kao krajnji kupac u kategoriji potrošnje 10 kV na mjernom mjestu ED broj: 85028893 PJ Separacija Grande Trivić;
- mjerno mjesto je dostupno za očitanje, redovno se očitava svakog mjeseca i uredno se ispostavljaju računi za utrošenu električnu energiju;
- dana 18.02.2013. godine protivna strana je na usmeni zahtjev podnosioca skinula plombu sa ormara TS broj EK BL 0069642, radi izvođenja radova od strane podnosioca, pri čemu je protivna strana konstatovala da su garnitura, memorija i šajda ostale plombirane i što je konstatovano u zapisniku o izvršenoj kontroli mjernog mjesta;
- dana 07.06.2013. godine prilikom redovne kontrole ovog mjernog mjesta, kojoj je prisustvovao podnosilac zahtjeva, sačinjen je Zapisnik o zamjeni brojila proizvođača Iskra, broj 46864820;
- u navedenom zapisniku kontrolori su konstatovali da na displeju nije bilo faze L2;
- skinuto brojilo serijski broj 46864820 upućeno je na kontrolu ispravnosti u Republički zavod za standardizaciju i metrologiju RS, Odjeljenje za verifikaciju;
- Ispitivanjem tačnosti navedenog brojila u nalazu broj 05.3/11/393-17-289/13 od 14.06.2013. godine utvrđeno je da je na navedenom mjernom uređaju oštećen (otvaran) olovni žig kao i da isto ima grešku, odnosno da ne mjeri 35.4% preuzete aktivne električne energije;
- na osnovu navedenog nalaza, a u skladu sa odredbama Opštih uslova, dana 25.06.2013. godine protivna strana je sačinila Obračun neovlašteno utrošene električne energije na iznos od 8.694,27 KM.
Na osnovu uvida u dostavljenu dokumentaciju u ovom postupku, utvrđeno je da je na mjernom mjestu ED broj: 85028893 PJ Separacija Grande Trivić, neovlašteno preuzimana električna energija, jer je preduzimanjem neovlaštenih radnji na mjernom uređaju onemogućeno pravilno registrovanje preuzete električne energije, što predstavlja neovlaštenu potrošnju električne energije u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka b. Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom – Prečišćeni tekst, u daljem tekstu: Opšti uslovi ("Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 90/12). Na osnovu utvrđenih činjenica, a posebno zapisnika o kontroli mjernog mjesta i nalazu Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju RS, Odjeljenje za verifikaciju broj 05.3/11/393-17-289/13 od 14.06.2013. godine utvrđeno je da je na navedenom brojilu oštećen (otvaran) olovni žig kao i da isto ima grešku, odnosno da ne mjeri 35.4% preuzete aktivne električne energije.
U konkretnom slučaju, protivna strana je primjenom odredbi člana 91. i 92. Opštih uslova sačinila obračun neovlaštene potrošnje na način da je:
• obračunsku snagu utvrdila u skladu sa članom 91. stav 1. tačka a) podtačka 1), Opštih uslova kao najveću izmjerenu vršnu snagu u periodu od godinu dana prije nastupanja utvrđenog perioda neovlašćene potrošnje,
• količinu neovlašćeno utrošene aktivne energije utvrdila primjenom člana 91. stav (2) tačka b) kao proizvod obračunske snage, broja radnih dana i broja časova rada, odnosno za podnosioca zahtjeva primijenjena je odredba za jednosmjenski rad od 8 časova,
Dana 18.02.2013. godine protivna strana je na usmeni zahtjev podnosioca skinula plombu sa ormara TS broj EK BL 0069642, radi izvođenja radova od strane podnosioca, pri čemu je protivna strana konstatovala da su "garnitura, memorija i šajda" ostale plombirane i što je konstatovano u zapisniku o izvršenoj kontroli mjernog mjesta. Protivna strana je dana 07.06.2013. godine izvršila redovnu kontrolu ovog mjernog mjesta, kojoj je prisustvovao podnosilac zahtjeva, kojom prilikom je zamijenjen mjerni uređaj, a za koji se kasnije utvrdilo da su na njemu preduzimane neovlaštene radnje, uslijed čega je onemogućeno pravilno regustrovanje utrošene električne energije. S obzirom na ove činjenice protivna strana je pravilno utvrdila kao period neovlaštene potrošnje, odnosno kao period neovlaštene potrošnje je uzet period između ove dvije kontrole mjernog mjesta, a na osnovu odredbe člana 90. stav 2. Opštih uslova.
Pored navedenog, podnosilac svoj zahtjev temelji na navodima da ne postoji obilježje krivičnog djela neovlaštene potrošnje, niti njegove krivične odgovornosti. Međutim, za odlučivanje o zahtjevu podnosioca nije relevantna činjenica, koje lice je odgovorno za preduzimanje neovlašćenih radnji na mjernom mjestu, niti se ta odgovornost utvrđuje u ovom postupku. Utvrđivanje odgovornosti za preduzimanje neovlaštenih radnji na mjernom mjestu se utvrđuje u krivičnom postupku pred nadležnim sudom, budući da se radnjama oštećenja državne plombe i onemogućavanja pravilnog registrovanja utrošene električne energije stiču obilježja posebnih krivičnih djela, koja se gone po službenoj dužnosti. Obračun neovlašteno utrošene električne energije se sačinjava u skladu sa naprijed navedenim odredbama Opštih uslova, a Opšti uslovi su doneseni na osnovu člana 23. alineja 6. i odredbe člana 74. Zakona o električnoj energiji. Odredbom člana 74. Zakona o električnoj energiji utvrđeno je šta je predmet regulisanja opštih uslova, odnosno taksativno je utvrđeno koji odnosi treba da se urede Opštim uslovima. Između ostalog, odredbom člana 74. tačka 12. Zakona o električnoj energiji jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašteno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate neovlašteno utrošene električne energije. Sve navedene činjenice jasno ukazuju da je na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva onemogućeno pravilno registrovanje preuzete električne energije u smislu člana 89. stav (1) tačka b). S tim u vezi obračunom neovlašteno preuzete električne energije, se u stvari utvrđuje količna neovlašćeno preuzete električne energije u skladu sa propisima, budući da električna energija nije pravilno izmjerena jer je prema nalazu Odjeljenja za verifikaciju Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju na navedenom mjernom uređaju oštećen (otvaran) olovni žig i lemljeni otpornici od kojih je jedan u prekidu, kao i da isto ima grešku, odnosno da ne mjeri 35.4% preuzete aktivne električne energije. Dakle, protivna strana je uredno ispunila svoju obavezu isporuke električne energije na ovom mjernom mjestu, a podnosilac zahtjeva je dužan da plati preuzetu električnu energiju. Kako u ovom slučaju preuzeta električna energija nije pravilno izmjerena uslijed preduzimanja neovlaštenih radnji, količina preuzete električne energije je utvrđena na osnovu odredbe člana 91. stav 1. Opštih uslova u formi obračuna neovlašteno preuzete električne energije.
Na osnovu naprijed navedenih činjenica i navedenih odredbi Opštih uslova utvrđeno je da je zahtjev podnosioca, kojim osporava osnov za obračun neovlaštene potrošnje električne energije, u cjelosti neosnovan, te je odlučeno kao u tački 1. dispozitiva ovog rješenja.
Podnosilac u zahtjevu traži da se radnici protivne strane ubuduće uzdrže ovakvog ili bilo kakvog drugog nezakonitog upada na njegov posjed i namjeravanog onemogućavanja korištenja električne energije, jer uredno izmiruje obaveze po osnovu isporučene električne energije. U protivnom, podnosilac navodi da će zahtijevati naknadu štete zbog neredovne isporuke električne energije. Međutim, na osnovu odredbi člana 85. stav 1. Zakona o električnoj energiji ovlašteni radnici distributera su ovlašteni da uđu u tuđ posjed u cilju izgradnje i održavanja elektroenergetskih uređaja. Na osnovu odredbe člana 81. stav 1. Opštih uslova korisnik mreže je dužan da omogući pristup mjernom mjestu ovlaštenim licima distributera. Ukoliko krajnji kupac ne omogući pristup ovlaštenim licima do mjernih uređaja, odredbom člana 102. Zakona o električnoj energiji propisana je prekršajna odgovornost za prekršaj iz tačke 5. ovoga člana. U tom slučaju, a na osnovu odredbe člana 81. stav 4. distributer može obustaviti isporuku električne energije korisniku mreže. Što se tiče neredovne isporuke električne energije, distributer-snabdjevač je na osnovu odredbe člana 79, 80. i 81. Zakona o električnoj energiji i odredbe člana 97. Opštih uslova ovlašten da iz propisanih razloga obustavi isporuku električne energije. Na osnovu navedenih odredbi Opštih uslova nema osnova za uvažavanje zahtjeva podnosioca da se naloži protivnoj strani uzdržavanje od ulaska njenih radnika na posjed podnosioca zahtjeva i na obavezu neprekidne isporuke električne energije bez obzira pod kojim uslovima se preuzima električna energija sa elektrodistributivne mreže.
S obzirom da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, tačkom 2. dispozitiva rješenja odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji, a u vezi sa članom 103. stav 1. Zakona o opštem upravnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 13/02, 87/07 i 50/10).
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka: Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudu u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Milenko Čokorilo
