Broj: 01-257-15 /13/R-71-214
Datum: 31.10.2013.
Na osnovu člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 01/11), člana 10. stav 1. alineja 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) te člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu "Nešković" d.o.o iz Bijeljine, protiv Mješovitog Holdinga "ERS" -MP a.d. Trebinje, ZEDP „Elektro-Bijeljina“ a.d. Bijeljina, RJ „Elektrodistribucija“ Bijeljina, u vezi sa tarifama po kojima se energija isporučuje, odnosno u vezi sa obračunom neovlašćene potrošnje električne energije, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 71. redovnoj sjednici održanoj 31.10.2013. godine, donijela je
R J E Š E NJ E
1. ODBIJA SE zahtjev "Nešković" d.o.o iz Bijeljine od 02.07.2013. godine kojim osporava obračun neovlašćene potrošnje električne energije na mjernom mjestu benzinska pumpa Zvornik ED broj: 0038250600221000 sa mjernim uređajem broj 3227063, kao neosnovan.
2. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
Zahtjevom od 02.07.2013. godine "Nešković" d.o.o iz Bijeljine (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) pokrenuo je postupak rješavanja spora kod Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija), protiv Mješovitog Holdinga "ERS"-MP a.d. Trebinje, ZEDP „Elektro-Bijeljina“ a.d. Bijeljina, RJ „Elektrodistribucija“ Bijeljina (u daljem tekstu: protivna strana), u vezi sa obračunom neovlašteno utrošene električne energije na benzinskoj pumpi Zvornik za period od 21.06.2012. do 20.08.2012. godine u ukupnom iznosu od 6.540,81 KM. Podnosilac u ovom podnesku navodi da osporava obračun neovlaštene potrošnje na ovom mjernom mjestu zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, te pogrešne primjene materijalnog prava. U vezi s tim Okružno tužilaštvo u Bijeljini je obavijestilo podnosioca da se takve radnje ne mogu dovesti u vezu krivično-pravne odgovornosti kako ovog pravnog lica tako ni odgovornog lica u pravnom licu. Zbog navedenog podnosilac predlaže da se obustave sve radnje distributera u pogledu naplate po fakturi koja je predmet ovog zahtjeva, a sve iz razloga nepostojanja obilježja krivičnog djela neovlaštene potrošnje niti krivične odgovornosti podnosioca zahtjeva.
Postupajući po nalogu broj 397/12, dana 20.08.2012. godine, kontrolori protivne strane izvršili su kontrolu mjernog mjesta benzinska pumpa Zvornik i sačinili Zapisnik o kontroli u kome su konstatovali da postoje tragovi fizičkog oštećenja na državnim plombama. Protivna strana na osnovu ovog zapisnika nije sačinila obračun neovlašćene potrošnje električne energije, već nakon obavljene vanredne kontrole i baždarenja zamijenjenog mjernog uređaja broj 3227063. Kontrolom i baždarenjem mjernog uređaja broj 3227063 potvrđeno da su oštećene državne plombe, a u mjernom uređaju su konstatovana oštećenja u vidu dvije presječene naponske grane zbog čega nije bilo moguće registrovati utrošenu električnu energiju. Protivna strana dalje navodi da je ovako utvrđeno činjenično stanje predstavljalo osnov za obračun neovlašteno utrošene električne energije na ovom mjernom mjestu koji je sačinjen dana 16.04.2013. godine u skladu sa odredbama Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 90/12- u daljem tesktu: Opšti uslovi. Utvrđene količine neovlašteno utrošene električne energije su umanjene za količine električne energije koje su u periodu obračuna izmjerene na mjernom uređaju podnosioca. Primjenom navedenih odredbi Opštih uslova i na opisan način dana 18.04.2013. godine sačinjen je konačni Obračun neovlašteno utrošene električne energije kojim je podnosilac zadužen za iznos od 6.540,81 KM. Zapisnik o kontroli ovog mjernog mjesta potpisao je radnik podnosioca koji je prisustvovao kontroli.
Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka na formalnoj raspravi i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza, te je na 69. redovnoj sjednici održanoj 30. septembra 2013. godine, donijela zaključak da se u ovom sporu donese odluka u skraćenom postupku, kao u tački 1. dispozitiva ovoga zaključka. Na istoj redovnoj sjednici Regulatorna komisija je utvrdila i Nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama i ostavljen im je rok od osam dana za dostavljanje komenatara na navedene akte. Na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku. U ostavljenom roku nije bilo komentara na navedene akte.
Uvidom u zahtjev podnosioca, zapisnik broj 397/12 o kontroli mjernog mjesta benzinska pumpa Zvornik, obračun neregistrovane električne energije broj: 1674/13 od 16.04.2013. godine, odgovor na prigovor broj 2351-2/13 od 22.05.2013. godine, dokaze o stručnom nalazu ispravnosti mjernog uređaja broj: 3227063 na benzinskoj pumpi Zvornik; energetsku i finansijsku karticu te finansijsku karticu sa razdvojenim saldom energije i kamate, kopije obavještenja i naloga za rad, te kopije dopisa o komunikaciji sa podnosiocem zahtjeva utvrđene su sljedeće činjenice:
- podnosilac zahtjeva registrovan kao krajnji kupac na mjernom mjestu benzinska pumpa Zvornik ED broj: 0038250600221000 sa mjernim uređajem broj 3227063;
- mjerni uređaj nalazi se unutar objekta i kao takav dostupan je za očitanje, redovno se očitava svakog mjeseca i uredno se ispostavljaju računi za utrošenu električnu energiju;
- dana 20.08.2012. godine izvršena kontrola ovog mjernog mjesta o čemu je sačinjen Zapisnik broj 397/12, kojim je konstatovano da je ''državna plomba'' oštećena;
- prema Zapisniku o vanrednoj kontroli uređaja, Odjeljenje baždarnice protivne strane ispitivano brojilo ne zadovoljava propisane uslove jer ne radi u granicama dozvoljene greške, odnosno brojčanik ne registruje utrošenu električnu energiju odnosno ima grešku u mjerenju 70% na VT i 71% na MT;
- vanrednoj kontroli uređaja je prisustvovalo i ovlašteno lice Republičkog zavoda za metrologiju i standardizaciju, Odjeljenje Bijeljina, koje je i ovjerilo zapisnik o vanrednoj kontroli;
- dana 16.04.2013. godine sačinjen je Obračun neregistrovane električne energije kojim je podnosilac zadužen za iznos od 6.540,81 KM.
Na osnovu uvida u dostavljenu dokumentaciju u ovom postupku, utvrđeno je da je na mjernom mjestu benzinska pumpa Zvornik ED broj: 0038250600221000 sa mjernim uređajem broj 3227063, neovlašteno preuzimana električna energija, jer je preduzimanjem neovlaštenih radnji na mjernom uređaju onemogućeno pravilno registrovanje preuzete električne energije, što predstavlja neovlaštenu potrošnju električne energije u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka g. Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom – Prečišćeni tekst, u daljem tekstu: Opšti uslovi („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 90/12). Na osnovu utvrđenih činjenica, a posebno zapisnika o kontrolama mjernog mjesta benzinska pumpa Zvornik i zapisnika o vanrednoj kontroli mjernog uređaja, utvrđeno je da ispitivano brojilo ne zadovoljava propisane uslove, te da mjerni uređaj ne radi u granicama dozvoljene greške, odnosno da brojčanik ne registruje utrošenu električnu energiju. Ovaj zapisnik je ovjerilo i ovlašteno lice Republičkog zavoda za metrologiju i standardizaciju, Odjeljenje Bijeljina.
Protivna strana je primjenom odredbi člana 91. i 92. Opštih uslova sačinila obračun neovlaštene potrošnje na način da je:
• obračunsku snagu odredila u skladu sa članom 91. stav 2. tačka a) podtačka 3), Opštih uslova množenjem manje vrijednosti nominalne struje glavnog osigurača ili uređaja za ograničavanje snage ili dozvoljenog strujnog opterećenja priključnog voda, sa nominalnim naponom,
• količinu neovlašćeno utrošene aktivne energije utvrdila primjenom člana 91. stav (2) tačka b) kao proizvod obračunske snage, broja radnih dana i broja časova rada, odnosno za podnosioca zahtjeva primijenjena je odredba za trosmjenski rad od 24 časa,
• iznos naknade za neovlašteno utrošenu električnu energiju umanjila za količine električne energije registrovane na mjernom mjestu u periodu za koji se vrši obračun neovlašćene potrošnje, u skladu sa odredbom člana 92. stav (8) Opštih uslova.
Što se tiče navoda podnosioca da se radnje kojima je počinjena neovlaštena potrošnja ne mogu dovesti u vezu krivično-pravne odgovornosti kako ovog pravnog lica tako ni odgovornog lica u pravnom licu, odnosno da ne postoji obilježje krivičnog djela neovlaštene potrošnje niti krivične odgovornosti podnosioca zahtjeva, u konkretnom slučaju potrebno je naglasiti da za odlučivanje o zahtjevu nije relevantna činjenica, koje lice je odgovorno za preduzimanje neovlašćenih radnji na mjernom mjestu, niti se ta odgovornost utvrđuje u ovom postupku. Utvrđivanje odgovornosti za preduzimanje neovlaštenih radnji na mjernom mjestu se utvrđuje u krivičnom postupku pred nadležnim sudom, budući da se radnjama oštećenja ''državne plombe'', odnosno žiga i onemogućavanja pravilnog registrovanja utrošene električne energije stiču obilježja posebnih krivičnih djela, koja se gone po službenoj dužnosti. Obračun neovlašteno utrošene električne energije se sačinjava u skladu sa naprijed navedenim odredbama Opštih uslova, a Opšti uslovi su doneseni na osnovu člana 23. alineja 6. i odredbe člana 74. Zakona o električnoj energiji. Odredbom člana 74. Zakona o električnoj energiji utvrđeno je šta je predmet regulisanja opštih uslova, odnosno taksativno je utvrđeno koji odnosi treba da se urede Opštim uslovima. Između ostalog, odredbom člana 74. tačka 12. Zakona o električnoj energiji jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašteno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate neovlašteno utrošene električne energije. Sve navedene činjenice jasno ukazuju da je na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva onemogućeno pravilno registrovanje preuzete električne energije u smislu člana 89. stav (1) tačka b). S tim u vezi obračunom neovlašteno preuzete električne energije, se u stvari utvrđuje količna električne energije u skladu sa propisima, budući da električna energija nije izmjerena uslijed preduzimanja neovlaštenih radnji na mjernom mjestu. Dakle, protivna strana je uredno ispunila svoju obavezu isporuke električne energije na ovom mjernom mjestu, a podnosilac zahtjeva je dužan da plati preuzetu električnu energiju. Kako u ovom slučaju preuzeta električna energija nije pravilno izmjerena uslijed preduzimanja neovlaštenih radnji, količina preuzete električne energije je utvrđena na osnovu odredbe člana 91. stav 2. Opštih uslova u formi obračuna neovlašteno preuzete električne energije.
Na osnovu naprijed navedenih činjenica i navedenih odredbi Opštih uslova utvrđeno je da je zahtjev podnosioca, kojim osporava osnov za obračun neovlaštene potrošnje električne energije, u cjelosti neosnovan, te je odlučeno kao u tački 1. dispozitiva ovog rješenja.
S obzirom da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, tačkom 4. dispozitiva rješenja odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji, a u vezi sa članom 103. stav 1. Zakona o opštem upravnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 13/02, 87/07 i 50/10).
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka: Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudu u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Milenko Čokorilo
