Broj: 01-165-8/14/R-86-172
Datum: 26.06.2014.
Na osnovu odredbi člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 1/11), člana 10. stav 1. tačka 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. stav 1. tačka g. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) i člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu Mandić Nikole iz Mrčevaca, opština Laktaši, protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Laktaši, u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija, odnosno u vezi sa osporavanjem obračuna neovlašćeno utrošene električne energije, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 86. redovnoj sjednici, održanoj 26. juna 2014. godine, u Trebinju, donijela je
R J E Š E NJ E
1. ODBIJA SE zahtjev Mandić Nikole iz Mrčevaca, opština Laktaši od 21.04.2013. godine kojim osporava obračun neovlašćeno utrošene električne energije na mjernom mjestu naplatni broj: 300865740, kao neosnovan.
2. NALAŽE SE Mješovitom holdingu "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Laktaši, da sačini novi obračun neovlašćene potrošnje na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva uzimajući u obzir da je u pitanju neovlašćena potrošnja bez mjernih uređaja ili mimo njih.
3. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
Podneskom od 21.03.2014. godine, naslovljenim kao ''Žalba'', a koji je u Regulatornoj komisiji za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija) primljen 28.03.2014. godine Mandić Nikole iz Mrčevaca, opština Laktaši (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva), pokrenuo je postupak rješavanje spora protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Laktaši (u daljem tekstu: protivna strana) u vezi sa tarifama po kojima se električna energija isporučuje, odnosno osporavanjem neovlašćeno utrošene električne energije. Podnosilac u zahtjevu navodi da je nezadovoljan odgovorom na prigovor protivne strane, te navodi da nije ''krao'', odnosno neovlašćeno trošio električnu energiju, već je iz neznanja propustio da prijavi drugo brojilo koje se nalazi u garaži, a koje je postavio po naređenju šefa radne jednise Laktaši. Od Regulatorne komisije traži da ga oslobodi plaćanja nezakonito ispostavljene fakture, a obaveze po osnovu redovne potrošnje električne energije će nastaviti uredno izmirivati.
Na traženje Regulatorne komisije od 15.04.2014. godine, protivna strana je dana 20.05.2014. godine dostavila izjašnjenje u vezi sa zahtjevom podnosioca i raspoloživu dokumentaciju. U izjašnjenju je, između ostalog navela, da je predmet ovog spora obračun i otkrivanje neovlašćeno utrošene električne energije u pomoćnom objekta podnosioca zahtjeva – garaži. Prilikom redovne kontrole mjernog mjesta koja je izvršena 14.02.2014. godine, ovlašćeni kontrolori su u garaži podnosioca zahtjeva pronašli samovoljno postavljeno staro brojilo koji nije prijavljeno u njihovim evidencijama i na brojilu nije bilo potrebnih plombi i žigova. Protivna strana dalje navodi da je odlaz sa pancera prijavljenog mjernog mjesta naplatni broj 300865740 spojen kablom PGP 5x2,5 mm2 na postavljeno neprijavljeno brojilo sa kojeg je napajan električni šporet i radijator, a s obzirom da se radi o pomoćnom objektu u kome se ne boravi stalno zanemarana je potrošnja električne energije koja se mogla koristiti za grijanje. Podnosilac zahtjeva je, kako navodi protivna strana, 17.02.2014. godine zaključio ugovor o snabdijevanju, mjerno mjesto je dostupno za očitanje i redovno se očitava, nalazi se na vanjskom zidu objekta i računi za utrošenu električnu energiju se redovno dostavljaju. Protivna strana dalje navodi da je obračun neovlašćeno preuzete električne energije izvršila u skladu sa odredbom člana 91. Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom – Prečišćeni tekst (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 90/12) – u daljem tekstu: Opšti uslovi, s tim da je period obračuna godinu dana, četiri časa dnevno uz osigurače od 25 A i izvršeno umanjenje kWh koji su prikazani na brojilu. Podnosilac zahtjeva je prisustvovao kontroli mjernog mjesta i potpisao Zapisnik o utvrđivanju neovlašćene potrošnje i isti mu je dostavljen, a po otrkrivanju neovlašćene potrošnje isječeni su kablovi preko kojih je vršena neovlašćena potrošnja. Protivna strana navodi da se podnosilac zahtjeva nalazi na spisku za izmještanje brojila na ABS, a troškovi izmještanja će biti fakturisani podnosiocu zahtjeva. Na kraju, protivna strana navodi da je Centru javne bezbjednosti - Policijskoj stanici u Laktašima 18.02.2014. godine podnijela krivičnu prijavu.
Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka na formalnoj raspravi i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza, te je na 85. redovnoj sjednici održanoj 05. juna 2014. godine, donijela zaključak da se u ovom sporu donese odluka u skraćenom postupku. Na istoj redovnoj sjednici, Regulatorna komisija je utvrdila i nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama, te je ostavljena mogućnost da stranke u roku od osam dana dostave komentare na navedene akte. Na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku, sa mogućnošću podnošenja komentara. U ostavljenom roku, stranke nisu dostavljale komentare na nacrt rješenja.
U postupku rješavanja ovog spora izvršen je uvid u sljedeću dokumentaciju koju su stranke priložile: žalbu podnosioca od 21.03.2014. godine, izjašnjenje protivne strane od 14.05.2014. godine, ugovor o snabdijevanju od 17.02.2014. godine, zahtjev za izdavanje elektroenergetske saglasnosti, obračun broj 003-12/14 neovlašćeno preuzete električne energije, zapisnik broj 00286 o utvrđivanju neovlašćene potrošnje električne energije od 14.02.2014. godine, zapisnici o izvršenoj kontroli mjernog mjesta broj 0000335 i 0000336 od 14.02.2014. godine, opomenu za neovlašćenu potrošnju od 18.02.2014. godine, prijavu neovlašćene potrošnje i odštetni zahtjev od 18.02.2014. godine upućene CJB Banja Luka, PS Laktaši, prigovor od 25.02.2014. godine dostavljen protivnoj strani naslovljen kao ''Žalba na opomenu i fakturu broj 0302-12/14 od 17.02.2014. godine na dug u iznosu od 2.758,90 KM'', odgovor na prigovor od 28.02.2014. godine, zapisnik o izvršenoj kontroli mjernog mjesta od 13.05.2014. godine, čitačke liste, energetsku karticu, karticu potrošača i karticu potrošača sa razdvojenim saldom energije i kamate.
Nakon razmatranja zahtjeva podnosioca, izjašnjenja protivne strane i uvida u priloženu dokumentaciju stranaka, utvrđene su sljedeće činjenice:
na mjernom mjestu naplatni broj: 300865740 u evidencijama protivne strane, kao krajnji kupac u kategoriji potrošnje ''domaćinstvo'', evidentiran je Mandić Nikola iz Mrčevaca, opština Laktaši;
prema podacima iz energetske kartice, na ovom mjernom mjestu je redovno očitavana potrošnja električne energije, a prema podacima iz kartice potrošača redovno su ispostavljani računi za utrošenu električnu energiju;
kontrolom mjernog mjesta koja je izvršena 14.02.2014. godine ovlašćeni kontrolori protivne strane su u garaži podnosioca zahtjeva pronašli postavljeno brojilo koje nije prijavljeno u njihovim evidencijama i na brojilu nije bilo potrebnih plombi i žigova, dok je odlaz sa pancera prijavljenog mjernog mjesta spojen kablom PGP 5x2,5 mm2 na postavljeno neprijavljeno brojilo sa kojeg je napajan električni šporet i radijator;
podnosilac zahtjeva je prisustvovao kontroli mjernog mjesta i potpisao zapisnik o utvrđivanju neovlašćene potrošnje i isti mu je dostavljen, a po otkrivanju neovlašćene potrošnje protivna strana je isjekla kablove preko kojih je izvršena neovlašćena potrošnja.
podnosilac zahtjeva je zadužen za iznos od 2.758,90 KM po osnovu neovlašćeno preuzete električne energije o čemu je protivna strana sačinila obračun dana 17.02.2014. godine;
podnosilac zahtjeva nije izvršio plaćanje neovlašćeno preuzete električne energije i nije mu obustavljena isporuka električne energije;
dana 26.02.2014. podnosilac zahtjeva je podnio prigovor protivnoj strani, osporavajući obračunati iznos neovlašćeno utrošene električne energije, a protivna strana je dana 28.02.2014. godine sačinila odgovor na prigovor u kojem je konstatovano da je prigovor neosnovan.
Na osnovu navedenih činjenica, utvrđeno je da je zahtjev podnosioca u vezi sa obračunom neovlašćene potrošnje neosnovan.
Iz dostavljene dokumentacije utvrđeno je da je protivna strana 14.02.2014. godine izvršila kontrolu mjernog mjesta podnosioca zahtjeva, kada je u garaži pronađeno postavljeno brojilo koji nije prijavljeno u evidencijama protivne stgrane i na kojem nije bilo potrebnih plombi distributera i žigova Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju Republike Srpske, a odlaz sa pancera prijavljenog brojila je spojen kablom PGP 5x2,5 mm2 na postavljeno neprijavljeno brojilo sa kojeg je napajan električni šporet i radijator. Dakle, u konkretnom slučaju se radi o potrošnji električne energije mimo mjernih uređaja, kao vidu neovlašće potrošnje iz odredbe člana 89. stav 1. tačka v. Opštih uslova.
Na osnovu zapisnički utvrđenog činjeničnog stanja, primjenom odredbe člana 91. Opštih uslova protivna strana je izvršila obračun neovlašćene potrošnje za period od 12 mjeseci i podnosiocu zahtjeva fakturisala iznos 2.758,90 KM. Protivna strana je prilikom sačinjavanja obračuna neovlašćene potrošnje primijenila odredbu člana 91. stav 2. tačka a) podtačka 3), tj. kao da se radi o nevlašćenoj potrošnji izvršenoj na mjernom uređaju, pri čemu je izvršila umanjenje količina registrovanih na mjernom uređaju za period koji je obuhvaćen obračunom neovlašćene potrošnje, kako je to propisano odredbom člana 92. stav 8. Opštih uslova. Međutim, imajući u vidu da se u ovom slučaju radi o neovlašćenoj potrošnji koja je izvršena prije mjernog uređaja, odnosno da je u pitanju neovlašćena potrošnja električne energije mimo mjernog uređaja, to je prilikom obračuna neovlašćene potrošnje bilo neophodno obračunsku snagu utvrditi na način kako je to propisano odredbom člana 91. stav 2) tačka a) podtačka 2. Opštih uslova i tako sačinjen obračun dostaviti podnosiocu zahtjeva.
Imajući u vidu činjenicu da nije utvrđeno kada su počinjene neovlašćene radnje na mjernom mjestu, odnosno da u prethodnom prediodu od godinu dana nije bilo kontrola onog dijela mjernog mjesta na kojem su izvršene neovlašćene radnje, protivna strana je za obračun neovlašćeno utrošene električne energije pravilno odredila period od godinu dana na osnovu odredbe člana 90. stav 3. Opštih uslova.
Pored toga, podnosilac svoj zahtjev zasniva na navodima da on nije ''krao'', odnosno da nije preduzimao neovlašćene radnje na mjernom mjestu, već je kako navodi iz neznanja propustio da prijavi drugo brojilo u garaži. Međutim, za odlučivanje o zahtjevu nije relevantna činjenica, koje lice je odgovorno za preduzimanje neovlašćenih radnji na mjernom mjestu, niti se ta odgovornost utvrđuje u ovom postupku. Obračun neovlašćeno utrošene električne energije se sačinjava u skladu sa naprijed navedenim odredbama Opštih uslova, a Opšti uslovi su doneseni na osnovu člana 23. alineja 6. i odredbe člana 74. Zakona o električnoj energiji. Odredbom člana 74. Zakona o električnoj energiji utvrđeno je šta je predmet regulisanja opštih uslova, odnosno taksativno je utvrđeno koji odnosi treba da se urede Opštim uslovima. Između ostalog, odredbom člana 74. tačka 12. Zakona o električnoj energiji jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašćeno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate neovlšteno utrošene električne energije. Za utvrđivanje obaveze plaćanja iznosa neovlašćeno preuzete električne energije u skladu sa navedenim odredbama Opštih uslova je relevantna činjenica, da je električna energija korišćena mimo registrovanog mjernog uređaja u periodu koji je obuhvaćen obračunom neovlašćeno preuzete električne energije. Obračunom neovlašćeno preuzete električne energije, se ustvari utvrđuje količna električne energije u skladu sa propisima, budući da električna energija nije izmjerena uslijed preduzimanja neovlašćenih radnji na mjernom mjestu. Dakle, protivna strana je uredno ispunila svoju obavezu isporuke električne energije na ovom mjernom mjestu, a podnosilac zahtjeva je dužan da plati preuzetu električnu energiju. Kako u ovom slučaju preuzeta električna energija nije pravilno izmjerena uslijed preduzimanja neovlašćenih radnji, količina preuzete električne energije je utvrđena na osnovu odredbe člana 91. stav 2. Opštih uslova u formi obračuna neovlašćeno preuzete električne energije.
Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje, a na osnovu navedenih odredbi Opštih uslova, odlučeno je kao u tački 1. i 2. dispozitiva ovog rješenja.
S obzirom da se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, Regulatorna komisija je tačkom 3. dispozitiva rješenja odlučila da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku, a na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji, a u vezi sa članom 103. stav 1. Zakona o opštem upravnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 13/02 i 50/10).
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka:
Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudom u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Milenko Čokorilo
