Broj: 01-396-9/13/R-73-232
Datum: 20.11.2013.
Na osnovu odredbi člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/08, 34/09, 92/09 i 1/11), člana 10. stav 1. tačka 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 6/10), člana 33. stav 1. tačka g. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 59/10) i člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 70/10), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu Dragojević Rade iz mjesta Kokori, opština Prnjavor, protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Prnjavor, u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske na 73. redovnoj sjednici održanoj 20. novembra 2013. godine u Trebinju, donijela je
R J E Š E NJ E
1. NALAŽE SE Mješovitom holdingu "ERS"- MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Prnjavor, da postupi po zahtjevu krajnjeg kupca Dragojević Rade iz mjesta Kokori opština Prnjavor od 25.07.2013. godine za verifikaciju mjernog uređaja, odnosno kontrolu ispravnosti skinutog mjernog uređaja broj 109778 kod Zavoda za standardizaciju i metrologiju Republike Srpske
2. NALAŽE SE Mješovitom holdingu "ERS"- MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Prnjavor da izvrši korekciju obračuna utrošene električne energije na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva za period od 06.06.2011. od 06.06.2013. godine.
3. Troškove verifikacije mjernog uređaja iz tačke 1. ovoga rješenja snosi Mješoviti holding "ERS"- MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Prnjavor.
4. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
O b r a z l o ž e nj e
Zahtjevom od 15.08.2013. godine, koji je u Regulatornoj komisiji za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija) primljen 16.08.2013. godine, Dragojević Rade iz mjesta Kokori, opština Prnjavor (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) pokrenuo je postupak rješavanja spora protiv Mješovitog holdinga "ERS" - MP a.d. Trebinje - ZP "Elektrokrajina" a.d. Banja Luka, RJ "Elektrodistribucija" Prnjavor (u daljem tekstu: protivna strana), u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija. Podnosilac zahtjeva osporava obračun električne energije za period novembar 2012. - jun 2013. godine, te se zbog visokih računa u tom periodu obratio protivnoj strani sa zahtjevom za zamjenu mjernog uređaja, a protivna strana je udovoljila njegovom zahtjevu. Podnosilac smatra da je protivna strana bila dužna da izvrši provjeru ispravnosti skinutog mjernog uređaja, da vodi računa o periodu baždarenja i da blagovremeno reaguje na povećanu potrošnju.
Regulatorna komisija je zahtjev podnosioca dostavila protivnoj strani radi izjašnjenje o istom i dostavljanja raspoložive dokumentacije koja je značajna za odlučivanje o ovom zahtjevu. U izjašnjenju protivne strane, koje je Regulatornoj komisiji dostavljeno dana 27.09.2013. godine je, između ostalog navedeno, da analizom potrošnje nije uočeno bitno odstupanje potrošnje u odnosu na prethodne periode, pogotovo što je period na koji se podnosilac žali većim dijelom period zimske sezone, zatim da se mjerno mjesto nalazi unutar objekta, da je dostupno za očitanje samo ukoliko je prisutan neko od ukućana, te su podnosiocu uredno dostavljani računi. Na osnovu zahtjeva podnosioca od 06.06.2013. godine izvršena je kontrola mjernog mjesta kojom prilikom je konstatovano da je istekao period baždarenja i izvršena zamjena mjernog uređaja i sačinjen zapisnik koji je podnosilac uredno potpisao. S obzirom da je baždarski žig mjernog uređaja istekao, protivna strana navodi da isti nije dostavljen na provjeru kontrole ispravnosti, jer Republički zavod za standardizaciju i metrologiju ne vrši provjeru kontrole ispravnosti mjernog uređaja ukoliko mu je istekao period baždarenja.
Regulatorna komisija je ocijenila da su stranke pribavile dovoljno dokaza na osnovu kojih se može pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza, te je na 70. redovnoj sjednici održanoj 17. oktobra 2013. godine, donijela zaključak da se u ovom sporu donese odluka u skraćenom postupku. Na istoj redovnoj sjednici, Regulatorna komisija je utvrdila i nacrt rješenja u ovom postupku. Zaključak i nacrt rješenja su dostavljeni strankama, te je ostavljena mogućnost da stranke u roku od osam dana dostave komenatare na navedene akte. Na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije objavljeno je obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku, sa mogućnošću podnošenja komentara. U ostavljenom roku, podnosilac zahtjeva je dostavio komentare kojima izražava saglasnost sa donesenim zaključkom o rješavanju spora u skraćenom postupku i utvrđenim nacrtom rješenja.
U postupku rješavanja ovog spora izvršen je uvid u sljedeću dokumentaciju koju su stranke priložile: zahtjev za rješavanje spora od 15.08.2013, podneske podnosioca dostavljene protivnoj strani "Zahtjev za preraspodjelu uplaćenih sredstava za potrošnju električne energije" i "Zahtjev za vještačenje električnog brojila", odgovore na zahtjev protivne strane od 19.07. i 29.07.2013. godine, izjašnjenje protivne strane od 25.09.2013., izvještaj o kontroli mjernog mjesta - direktno mjerenje od 06.06.2013., potvrdu o zamjeni brojila od 06.06.2013., čitačke liste, energetsku karticu i karticu potrošača.
Nakon razmatranja zahtjeva podnosioca, izjašnjenja protivne strane i uvida u priloženu dokumentaciju stranaka, utvrđene su sljedeće činjenice:
• na mjernom mjestu EDB 801037150 u mjestu Kokori, opština Prnjavor, kao krajnji kupac u evidencijima protivne strane evidentiran je Dragojević Rade u kategoriji potrošnje domaćinstvo, prva tarifna grupa;
• prema podacima iz energetske kartice, podnosiocu zahtjeva je redovno očitavana potrošnja električne energije, a prema podacima iz kartice potrošača podnosiocu zahtjeva su redovno ispostavljani računi za utrošenu električnu energiju;
• analizom energetske kartice podnosioca uočena je povećana potrošnja električne energije u periodima primjene višeg sezonskog tarifnog stava, ali se radi o mogućim količinama utrošene električne energije koju može utrošiti jedno domaćinstvo;
• postupajući po zahtjevu podnosioca zbog visokih računa za utrošenu električnu energiju i izražene sumnje u ispravnost mjernog uređaja, protivna strana je dana 06.06.2013. godine izvršila skidanje mjernog uređaja broj 109778 i postavljanje mjernog uređaja broj 151072, o čemu je izdala potvrdu o zamjeni brojila;
• protivna strana, kako navodi, zbog isteka roka važenja verifikacionog žiga, nije vršila kontrolu ispravnosti skinutog mjernog uređaja broj 109778:
• protivna strana nije vršila korekciju obračuna utrošene električne energije podnosiocu zahtjeva.
Na osnovu navedenih činjenica, protivna strana je u konkretnom slučaju propustila da postupi u skladu sa odredbom člana 9. tačka g) Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom – Prečišćeni tekst (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 90/12) - u daljem tekstu: Opšti uslovi, kojom je propisana obaveza distributera da održava, vrši zamjenu i verifikaciju (pregled i žigosanje) mjernih uređaja u skladu sa tehničkim i metrološkim propisima i zahtjevima. Naredbom o ispitivanju tipa i periodičnim pregledima etalona i mjerila ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 8/01) propisano je da se periodični pregled indukcionih i elektronskih brojila električne energije za direktno priključenje vrši u roku od 10 godina. Budući da je tokom 2000. godine kod podnosioca zahtjeva postavljen mjerni uređaj broj 109778 i da mu je 2010. godine istekao rok važenja verifikacionog žiga, protivna strana je tada bila obavezna da izvrši verifikaciju ovog mjernog uređaja. S tim u vezi, odredbama člana 17. stav 2. Zakona o metrologiji u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 13/02), je propisano da su se o ispravnosti mjerila koja se nalaze u upotrebi dužni brinuti vlasnici i/ili korisnici mjerila, dok je stavom 2. ovog člana propisano da se mjerilo za koje je istekao rok važnosti verifikacije ne smije upotrebljavati. Članom 17. stav 3. ovog zakona je propisano da nadležna institucija ima pravo izvršiti kontrolni pregled mjerila koja su upotrebi, bez obzira što nije istekao rok važenja verifikacionog žiga, a članom 23. je propisano da ako nadležni inspektori utvrde da mjerilo nema isravan žig i/ili važeće Uvjerenje o ispravnosti (verifikaciji) mjerila donijeće rješenje o zabrani upotrebe, odnosno prometa tog mjerila. Protivna strana u svom izjašnjenju nije dostavila bilo kakve dokaze koji bi potkrijepili tvrdnju da mjerni uređaj broj 109778 ''nije dostavljen na provjeru kontrole ispravnosti, jer Republički zavod za standardizaciju i metrologiju ne vrši provjeru kontrole ispravnosti mjernog uređaja ukoliko mu je istekao period baždarenja''. Dodatno,odredbom člana 22. stav 1. Zakona o metrologiji propisano je da ako pri vršenju (obavljanju) nadzora ovlašćeno lice nadležne institucije utvrdi da mjerilo nema sertifikat (potvrdu) o usaglašenosti i/ili da nije propisano označeno i/ili da nema ispravan žig i/ili uvjerenje o ispravnosti (verifikaciji) mjerila, nadležna institucija će donijeti rješenje o privremenoj zabrani upotrebe, odnosno prometa mjerila, dok je stavom 2. ovog člana propisano da ako pri obavljanju nadzora ovlašćeno lice nadležne institucije utvrdi da mjerilo nije ispravno iako ima ispravan verifikacioni žig, odnosno uvjerenje o ispravnosti mjerila, nadležna institucija će donijeti rješenje o privremenoj zabrani upotrebe, odnosno prometa mjerila. S toga je tačkom 1. dispozitiva rješenja naloženo protivnoj strani da postupi po zahtjevu podnosioca za verifikaciju mjerila, odnosno kontrolu ispravnosti skinutog mjernog uređaja broj 109778 u skladu sa članom 76. Opštih uslova.
Imajući u vidu navedene odredbe Zakona o metrologiji u Republici Srpskoj jasno je da se ne mogu upotrebljavati mjerila koja nemaju ispravan žig, odnosno nemaju važeće Uvjerenje o verifikaciji (ispravnosti) mjernog uređaja, pa se tako ne mogu upotrebljavati ni koristiti kao mjerodavni podaci o izmjerenim količinama sa takvih mjerila.
Dakle, protivna strana je dužna sačiniti korekciju obračuna utrošene električne energije primjenom odredbe člana 79. Opštih uslova, na način da utrošenu električnu energiju na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva utvrdi:
• procjenom na osnovu potrošnje u odgovarajućim vremenskim periodima kada je registrovanje utrošene električne energije bilo ispravno ili
• da se izmjerene količine na mjernom uređaju, uzimajući u obzir rezultate kontrole ispravnosti mjernog uređaja, dogovorno, prihvate kao da se radi o kontrolnom mjerenju, te se na osnovu njih utvrdi utrošena električna energija na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva.
Budući na naprijed navedeno, odnosno na činjenicu da je registrovanje preuzete električne energije na navedenom mjernom mjestu vršeno sa mjernim uređajem kome je istekao rok verifikacije, odnosno uvjerenje o verifikaciji (ispravnosti) 2010. godine, te da je odredbom člana 79. stav 7. propisano da se period za koji se vrši korekcija obračuna zbog greške u mejrenju utvrđuje od dana otklanjanja do dana nastanka greške u mejrenju, ako se datum greške može utvrditi, s tim da period korekciije ne može biti duži od dvije godine, Regulaotrna komisija je tačkom 2. dispozitiva ovog rješenja odlučila da protivna strana izvrši korekciju obračuna na mjernom mjestu podnosioca zahtjeva za period od dvije godine od 06.06.2011. godine do 06.06.2013. godine , kada je izvrešna zamjena mjernog uređaja.
Iako je članom 76. stav 3. Opštih uslova propisano da ukoliko se utvrdi da mjerni uređaj zadovoljava zahtjeve iz klase tačnosti da troškove verifikacije (baždarenja) snosi krajnji kupac, Regulatorna komisija smatra, da bez obzira na rezultate ispitivanja ispravnosti mjernog uređaja, a budući da je protivna strana propustila da blagovremeno izvrši verifikaciju mjernog uređaja još 2010. godine, da protivna strana treba da snosi troškove verifikacije navedenog mjernog uređaja, te je odlučeno kao u tački 4. dispozitiva ovoga rješenja.
S obzirom da se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova, Regulatorna komisija je tačkom 4. dispozitiva ovog rješenja odlučila da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku, a na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji.
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. Zakona o energetici ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 49/09), te članu 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka:
Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudom u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema ovog rješenja
Predsjednik
Milenko Čokorilo
Links:
[1] http://stari.reers.ba/lat/taxonomy/term/21